อำเภอเมืองสมุทรสงคราม เป็นอำเภอเมืองของจังหวัดสมุทรสงคราม เป็นอำเภอที่ขึ้นชื่อเรื่องปลาทูและมีนิทรรศการงานปลาทูแม่กลองทุกปี

อำเภอเมืองสมุทรสงครามโยกย้ายสถานที่และเปลี่ยนชื่อหลายครั้ง เริ่มจากชื่ออำเภอลมทวน ตั้งอยู่ที่ปากคลองลัดจวนและเปลี่ยนชื่อมาเป็นอำเภอเมืองสมุทรสงครามดังเดิมในปี พ.ศ. 2452 ก่อนที่ในปี พ.ศ. 2460 เปลี่ยนชื่อเป็นอำเภอบ้านปรก ต่อมาได้สร้างที่ว่าการอำเภอใหม่เป็นครั้งแรกที่ริมแม่น้ำแม่กลอง (ระหว่างปากคอลงแม่กลอง-คลองลัดจวน) จึงเปลี่ยนชื่ออีกครั้งในปี พ.ศ. 2468 เป็นอำเภอแม่กลอง และในปี พ.ศ. 2481 เปลี่ยนชื่อเป็นอำเภอเมืองสมุทรสงครามจนปัจจุบัน
ที่ตั้งและอาณาเขต
ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอเมืองสมุทรสาคร อำเภอบ้านแพ้ว (จังหวัดสมุทรสาคร) และอำเภอดำเนินสะดวก (จังหวัดราชบุรี)
ทิศตะวันออก จรดอ่าวแม่กลอง (อ่าวไทย)
ทิศใต้ติดต่อกับอำเภอบ้านแหลม (จังหวัดเพชรบุรี)
ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอบางคนทีและอำเภออัมพวา
การปกครองส่วนท้องถิ่น
ท้องที่อำเภอเมืองสมุทรสงครามประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 11 แห่ง ได้แก่
เทศบาลเมืองสมุทรสงคราม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลแม่กลองทั้งตำบล
เทศบาลตำบลบางจะเกร็ง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบางจะเกร็งทั้งตำบล
องค์การบริหารส่วนตำบลบางขันแตก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบางขันแตกทั้งตำบล
องค์การบริหารส่วนตำบลลาดใหญ่ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลลาดใหญ่ทั้งตำบล
องค์การบริหารส่วนตำบลบ้านปรก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านปรกทั้งตำบล
องค์การบริหารส่วนตำบลบางแก้ว ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบางแก้วทั้งตำบล
องค์การบริหารส่วนตำบลท้ายหาด ครอบคลุมพื้นที่ตำบลท้ายหาดทั้งตำบล
องค์การบริหารส่วนตำบลแหลมใหญ่ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลแหลมใหญ่ทั้งตำบล
องค์การบริหารส่วนตำบลคลองเขิน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลคลองเขินทั้งตำบล
องค์การบริหารส่วนตำบลคลองโคน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลคลองโคนทั้งตำบล
องค์การบริหารส่วนตำบลนางตะเคียน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลนางตะเคียนทั้งตำบล
